عصر ۱۰ فوریه ۲۰۲۱ مقصدبک حاجی توکتوموشف که همان روز از سمت مفتی (رئیس اداره روحانیت مسلمانان قرقیزستان) استعفا داده بود، به اتهام "ظن ارتکاب جرم" بازداشت شد.
مقصد بک حاجی توکتوموشف |
طبق اطلاعات کمیته دولتی امنیت ملی که پس از ساعت ۱۰ شب منتشر شد، حاجی مقصدبک در چارچوب مراحل مقدماتی علیه سر حسابدار مفتیات که یک روز قبل به دلیل رشوه بزرگ دادن به کارمند کمیته دولتی امنیت ملی بازداشت شده بود، بازداشت شده است.
طبق تحقیقات "شواهد غیرقابل انکاری از دست داشتن مفتی مقصدبک حاجی توکتوموشف در این جنایت و تخلفات مالی مربوط به استفاده از وجوهی که حجاج برای انجام مراسم حج پرداخت کرده بودند، دریافت شده است".
صبح ۱۰ فوریه مفتیات اعلام کرد که مقصدبک توکتوموشف با خواست خود از سمت مفتی استعفا داده است و این خبر بلافاصله پس از انتشار اعلامیه کمیته دولتی امنیت ملی راجع به تحقیق در مورد فساد در مفتیات منتشر شد.
در آن اعلامیه به طور خاص گفته شده است که "در جریان تحقیقات مربوط به تخلفات مالی در اداره روحانیت مسلمانان قرقیزستان که توسط کمیته دولتی امنیت ملی انجام شده، مشخص شده است که ریاست مفتیات از وجوه حجاج برای اهداف مغرضانه استفاده کرده است. از جمله به نهادهای مالی جهت دریافت درصدی ماهانه وام های کلان (بیش از ۱۰۰ میلیون صوم) داده است.
کمیته دولتی امنیت ملی افزود که "پس از شناسایی این معاملات مالی ریاست مفتیات بخاطر پنهان کردن حقایق و امتناع از ادامه تحقیقات به کارمندان کمیته دولتی امنیت ملی با اصرار رشوه ۱۰۰ هزار دلاری پیشنهاد داده است" و همانطور که مشخص شد، در تاریخ ۹ فوریه سال جاری سرحسابدار مفتیات در حین دادن رشوه به کارمندان کمیته دولتی امنیت ملی دستگیر شد.
مقصد آتابایف دبیر مطبوعاتی مفتیات به تفسیری مختصر در این مورد بسنده کرد و گفت: "اطلاعات در مورد سرحسابدار مفتیات پس از صدور حکم دادگاه ارائه خواهد شد. اجازه دهید محققین جزئیات پرونده را بررسی کنند. و اما وظایف مفتی طبق اساسنامه توسط معاون وی انجام خواهد شد".
سال ۲۰۲۰ میلادی پادشاهی سعودی ۶ هزار سهمیه برای حجاج قرقیزستان اختصاص داده بود. از این تعداد ۵۰۰ سهمیه بین روسای جوامع و نمایندگان ستادهای تنظیم حج توزیع شد و از ۵۵۰۰ حاجی باقیمانده ۳۳۵۰ دلار برای پوشش هزینه های حج دریافت و وجوه به حساب بانکی مفتیات منتقل گردید. ولی به دلیل شیوع ویروس کرونا سفر زائران خانه خدا سال گذشته انجام نشد.
قبلاً حبیب الله قادربردی یف رئیس شورای علمای مفتیات صریحاً اظهار داشته بود که معلوم نیست چه مقدار از پول واریز شده توسط حجاج در این حساب نگهداری می شود. او گفت: "آن زمان ۵۵۰۰ نفر پول مراسم حج را پرداخت کرده بودند و حدود ۲۰۰۰ نفر از آنها گفتند که پول خود را پس گرفته اند. پس مبلغی که بیش از ۳۰۰۰ نفر ۳۳۵۰ دلار واریز کرده اند، باید در حساب بانکی مفتیات باشد. بعلاوه، به احتمال زیاد وجوه کسانی که ۵۰۰ دلار جهت درج در لیست انتظار حج داده اند، در همان حساب است. بنابراین در آن حساب باید حدود ۱۵ میلیون دلار باشد. من خواستار ارائه گزارش در مورد این پول شده بودم و دو بار هم به مفتی نامه نوشتم، اما پاسخی دریافت نکردم. به من گفتند حسابدار بیمار است. اصلاً، گردش این وجوه در بانک خلاف شرع و قانون است".
حبیب الله قادربردی یف |
مقصدبک حاجی توکتوموشف وقت نکرد در مورد استعفای خود و اتهامات علیه مفتیات اظهار نظر کند. اما قبل از این گفته بود که همه اتهامات در مورد بودجه جمع شده برای زیارت "تهمت" است. وی در مصاحبه با "آزادلیق" در تاریخ ۷ فوریه اظهار داشت که قصد ترک پست خود را ندارد و برای سومین بار نامزد خواهد شد.
قادر مالک اف معاون مفتی و الهیات شناس معروف قرقیز در صفحه فیسبوک خود پستی در مورد این وضعیت منتشر کرد. وی نوشته است: "از آنجا که بنده سپتامبر سال ۲۰۲۰ معاون مفتی شدم، از هرگونه بازی و دسیسه خارج بودم. بنده از آنچه می گذرد آگاه نبودم و بعداً اغلب از رسانه ها و غریبه ها این موضوع را فهمیدم".
به گفته وی "به دلیل لغو حج بخاطر همه گیری کرونا اوضاع مالی مفتیات وخیم بوده و هست". وی خاطرنشان کرد که "متأسفانه اصلاحات بدون پشتیبانی فنی و مالی مناسب قابل اجرا نیست" و در عین حال تأکید کرد که "برای قضاوت یا ارزیابی قبل از محاکمه و اثبات گناه زود است، زیرا اصل بر برائت است". ولی او اعتراف کرد که "انتشار این گونه خبر در رسانه ها در مورد کلاهبرداری مالی در مفتیات (قرار دادن پول حجاج در حساب بانکی به منظور دریافت درصدی) تکان دهنده است".
به طور کلی، موضوع وجوه حجاج طی یک ماه گذشته به طور فعال در جامعه جریان داشت.آقین توقتالییف رئیس سابق کمیسیون امور ادیان در این باره گفت: "موسم حج نزدیک است. بنابراین پست مفتی موضوع اختلافات شده است. در مفتیات بودجه هنگفتی در گردش مالی است. احتمالاً برای ما ۵۵۰۰ سهمیه اختصاص داده می شود و از این تعداد حدود ۵۰۰ سهمیه به قیمت ۵-۱۰ هزار دلار به اتباع خارجی فروخته می شود. این کار دست کسانی است که اکنون در کنار صادر جبارف رئیس جمهور جدید هستند. قبل از این آرزیبک بورخانف مرا به دفتر خود فراخواند و گفت: "مقصد حاجی را عوض کن "، ولی من مخالفت کردم".
آقین توقتالییف |
یادآوری می کنیم که خود آقین توقتالییف در تاریخ ۹ فوریه با حکم صادر جبارف رئیس جمهور قرقیزستان از سمت ریاست کمیته دولتی امور ادیان برکنار شد و مدر قرابایف به جای او نشست.
نورلان اسماعیل اف دکترای حقوق و الهیات شناس قرقیز خواستار احتیاط در قضیه مفتیات شد. او گفت: انصافاً، مفتیات نیاز به اصلاحات بنیادین دارد، از جمله در مورد شفافیت مالی. دخیل بودن مفتی در کلاهبرداری های مختلف به سود برخی از گروه های تندرو است. ما مردم چند ملیتی هستیم و نقش مفتیات در حفظ وحدت مسلمانان در کشور بسیار مهم است. بنابراین ما باید تمام بازی های داخل اداره روحانیت را متوقف کنیم. قرقیزستان همیشه به صلح و تصویر مثبتی از مفتیات نیاز دارد.
نورلان اسماعیل اف |
مقصدبک حاجی توکتوموشف سال ۲۰۱۴ به عنوان مفتی انتخاب شده و در سال ۲۰۱۷ برای دومین بار این سمت را بر عهده گرفته است. اختیارات وی ماه آوریل ۲۰۲۱ منقضی می شد و بنابراین ماه مارس انتخاب رئیس اداره روحانیت مسلمانان قرقیزستان در قورولتای برنامه ریزی شده بود.
از مفتی های قبلی مرادعلی جومانف از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۱۰۰ – رئیس اداره روحانیت مسلمانان قرقیزستان بود و پیش از او عبد الستار مجیدف (۱۹۹۶-۲۰۰۰) و کیمسانبای عبد الرحمانف (۱۹۹۱-۱۹۹۶) این سمت را بر عهده داشتند.
مفتیانی که با جنجال از سمت خود رفتند.
استعفای مفتیان قرقیزستان اغلب با جنجال همراه بوده است و حتی مواردی بوده که آنها را ربوده ومورد ضرب و شتم قرار داده اند و یا مجبور به ترک پست کرده اند.
پس از حوادث آوریل ۲۰۱۰ مفتی وقت مرادعلی جومانف ربوده و از او مبلغ زیادی خواسته شد. بعداً وی بر اثر ضرب و شتم های وارد شده درگذشت.
سویون کولویف مفتی بعدی نیز مورد حمله گروه های جنایتکار و ضرب و شتم قرار گرفت. پس از این او از سمت خود استعفا داد. گفته می شد که عبد الشکور نارماتف مفتی موقت نیز تحت فشار و تهدید قرار گرفت و به همین دلیل به خواست خود استعفا داد.
مرحوم چوباق جلیل اف هم که از سال ۲۰۱۰ تا سال ۲۰۱۲ ریاست مفتیات را بر عهده داشت، قبل از موعد پست خود را ترک کرد و درخواست استعفا را تحت فشار نوشت.
پس از وی حدود یک سال و نیم رحمت الله اگمبردیف مفتی کشور بود که به دلیل فیلمی رسوا پست خود را ترک کرد.
همچنین یک زمانی مقامات ذیصلاح پرونده های کیفری علیه رحمت الله اگمبردیف و چوباق جلیل اف تشکیل داده بودند. در ان زمان ناظران این اقدام را دخالت ساختارهای قدرت در امور مفتیات خواندند.
مقصدبک حاجی توکتوموشف اکنون مفتی سابق کشور یکی از چهره های برجسته جماعت تبلیغ در قرقیزستان نامیده می شود. یادآوری می کنیم که این جریان در روسیه، قزاقستان، ازبکستان و تاجیکستان ممنوع است، اما در قرقیزستان نه.
منبع:
https://rus.azattyk.org/a/۳۱۰۹۷۰۱۰.html
نظر شما